Door Andries van den Berg (synodeverslaggever en afgevaardigde voor de GS)
Synode neemt historische besluiten rond vrouw en ambt en de NGK
In de voorlaatste zitting nam de synode het historische besluit om alle ambten open te stellen voor vrouwen. Ook werd een grote stap gezet op weg naar eenwording van de GKv met de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK).
Vrouwen in alle ambten
De besluitvorming rond vrouw en ambt kwam op de drie vergaderdagen aan de orde. Op donderdag besloot de synode vrouwen toe te laten tot het ambt van ouderling en diaken. Het besluit over vrouwen als diaken vroeg weinig discussie en werd met 30 stemmen voor en 2 tegen aangenomen. Het besluit over vrouwen als ouderling kreeg kritiek vanwege de, naar het oordeel van sommige synodeleden, magere onderbouwing. Deputatenvoorzitter Avelien Haan-Kamminga wees erop dat de brede discussie van de afgelopen maanden nu leek te worden versmald tot een bespreking over gronden, terwijl deputaten meenden te hebben aangetoond dat mannen en vrouwen worden geroepen samen te dienen en dat ook in de ambten te doen, inclusief de eindverantwoordelijkheid op kerkenraadsniveau. Na een lange bespreking werd het voorstel met 23 stemmen voor en 9 tegen aangenomen.
Predikant en preekconsent
Op vrijdag kwam eerst het besluit aan de orde over het verlenen van preekconsent aan vrouwen dat met 27 stemmen voor, 2 onthoudingen en 3 stemmen tegen werd aangenomen. Het besluit over de vrouw als predikant riep een aantal vragen op over de visie op de ambten en het feit dat dit ambt voor het leven wordt aangegaan. Deputaat Erik de Boer ging daar uitgebreid op in. De stemming leverde het volgende resultaat op: 21 stemmen voor, 1 onthouding en 10 stemmen tegen. Daarmee was de openstelling van alle ambten een feit. Een van de broeders legde een stemverklaring af, die verwoordde wat hij als tegenstander van de genomen besluiten ‘nu meemaakte’. Mede naar aanleiding van zijn betoog, ging de vergadering in gebed waarin God om ontferming over de kerken en de kerkleden werd gebeden. Emotionele reacties volgden. Er was zeker geen juichstemming. De zwaarte van het besluit en het verdriet van de mensen die vinden dat de Bijbel zo geen recht wordt gedaan, werd gevoeld.
Invoering besluit is aan plaatselijke kerken
Daarna was de invoering van de besluiten kort aan de orde. Deputaten presenteerden een voorstel om het pas in 2020 mogelijk te maken dat vrouwen ouderling of predikant worden. Dit voorstel werd zaterdagmorgen door deputaten ingetrokken, waarna de synode na een uitgebreide besprekingsronde met 23 stemmen voor, 1 onthouding en 7 stemmen tegen het oorspronkelijke voorstel van deputaten aannam om de uitvoering van de besluiten aan de plaatselijke kerken over te laten zonder daar verdere voorwaarden aan te verbinden.
Grote stap naar samengaan van GKv en NGK
Op zaterdag werd een grote stap gezet in het proces naar kerkelijke eenheid van de NGK en de GKv. Ds. Peter Sinia hield namens de NGK-deputaten een enthousiaste en soms bevlogen toespraak. Hij spoorde aan tot verdere concrete stappen. Sinia: “Wij vragen niet het uiterste. Wij kunnen er mee leven als plaatselijke kerken anders denken over de vrouw in het ambt. Voor ons hoeft dat niet kerk scheidend te zijn. Ons verlangen gaat ook uit naar al diegenen die dat besluit betreuren. In alle oprechtheid strekken wij onze open armen naar u uit”. Na de eerste besprekingsronde reageerde ds. Henk Messelink. Hij liet weten blij te zijn met het aanbod en graag te willen doorspreken over kerkelijke eenheid “vanuit een verlangen om bij elkaar te komen”.
Gezamenlijke synode
Vervolgens kwam een amendement aan de orde dat beoogde in het najaar een gezamenlijke vergadering van de synode van de GKv en de Landelijke Vergadering van de NGK te beleggen om het streven naar eenheid tussen de beide kerken concreet naar elkaar toe uit te spreken. Een ruime meerderheid stemde in met het amendement (19 voor, 1 onthouding, 12 tegen). Daarna viel er een stilte; iedereen had behoefte om dit bijzondere moment te verwerken. Vervolgens kreeg ds. Willem Smouter, voorzitter van de Landelijke Vergadering van de NGK het woord. Hij sprak woorden van grote dankbaarheid en constateerde nuchter dat “de bal bij de beide moderamina ligt om de voorgestelde bijeenkomst te beleggen”. Daarna brachten alle aanwezigen het lied ‘Samen in de naam van Jezus’ tweestemmig maar in grote eenstemmigheid ten gehore.
Op de synodevergadering van 29 en 30 juni 2017, zullen de andere besluiten die Deputaten Kerkelijke eenheid aan de synode hebben voorgelegd, over o.a. de Nationale Synode, aan de orde komen.
Meer informatie: www.gkv.nl/synode
Klik hier voor het lange verslag van de synodevergaderingen.